Prof.Dr. Ali DEMİRSOY Doğa Müzesi

Kemaliye ilçesinde kurulan ve TÜBİTAK tarafından desteklenen “Doğa Müzesinde Bilimsel Bir Gezinti” isimli proje kapsamında yürütücülüğünü Prof. Dr. Ali Demirsoy’un yaptığı ve Doç. Dr. Aydın Akbulut ile Uzman Yusuf Durmuş’un da görev aldıkları ve Erzincan Üniversitesi Hacı Ali Akın Turizm ve Otelcilik Yüksekokulu Kemaliye kampüsü bünyesinde kurulan Prof. Dr. Ali Demirsoy Doğa Tarihi Müzesi’nin ana hatlarıyla üç hedefi bulunmaktadır.

1. Doğal varlıklarımızı bir bilimsel müze anlayışında küçük ölçekli de olsa yörede, eğitim okullarında ve turistlik amaçla tanıtma ve koruma,

2. Kurulaması planlanan “Ulusal Tabiat Tarihi Müzesi’ne örnek sağlamaya başlama,

3. “Doğa tarih ve doğanın korunması” kavramları hakkında toplumun bilinçlenmesi için yerel müzelerin açılmasının teşvik edilmesidir.

Yukarıdaki ana hedeflerin alt kısımlarını dolduracak nitelikler ise aşağıda verilmiştir;

*Ülkemizde doğa bilincini geliştirmek, kendi öz değerlerimize sahip çıkılmasını sağlamak,

*Bölgenin ve ülkemizin biyoçeşitliliğinin ortaya çıkmasını sağlamak, bundan sonra kurulacak yerel müzelere öncülük etmek.

*Bölgeden toplanacak örneklerin saklanabileceği bir ortam oluşturulmak.

*Türkiye’deki diğer müzelerle temas kurularak fazla örnekler Kemaliye’deki müzeye kazandırılmak.

*Yurtdışındaki müze ve koleksiyonculara  ülkemizden canlı örneklerinin taşınmasını engellemek,

 

 

Prof. Dr. Ali Demirsoy Doğa Tarihi Müzesi içerisinde sergilenen doğal kaynaklar aşağıda verilmiştir.

* Ülkemizin değişik bölgelerinden ve Kemaliye çevresinden alınan mineral, taş, toprak ve her türlü jeolojik materyal MTA’daki uzmanlara teşhis ettirilerek dolapların içindeki raflarda uygun kaplarda sergilenmektedir. Türkiye’nin ve dünyanın çeşitli yerlerinden gelmiş mineral, kristal, toprak, kayaç örnekleri de sergilenmektedir.

* Kemaliye ve çevresinin Gastropad, Bivalvia ve Echinodermata gruplarına ait fosil örnekleri, teşhis edilerek, raflarda sergilenmektedir.

* Bir hücreli bitki ve hayvanların mikroskop altında görüntülerinin sunulduğu bir bölüm bulunmaktadır.

* Karasal ekosistemin ilk canlı gruplarından olan likenler doğal ortamına uygun habitat ortamları hazırlanarak sergilenmektedir.

* Yine Kemaliye’den toplanan ve teşhis edilen karayosunu örnekleri sergi panolarına yerleştirilerek sunulmaktadır.

* Omurgasızların bir kısmı, kabuklular, örneğin yumuşakçalar, belirli cam kaplar içinde, büyük bir kısmı formol, alkol ya da saf aseton banyosundan geçirilmek kaydıyla -renk bozulmasını önlemek için- yine alkol içinde raflarda uygun kavanozlarda uygun etiketleriyle birlikte sunulmaktadır.

* Böceklerin büyük bir kısmı, teker teker, bilimsel örnek hazırlama yöntemine göre içi boşaltılıp tahnit edilmiş, özel böcek iğnelerine geçirilerek panolarda (müze görsel materyali olarak) ya da yapılan parazitlere karşı özel korumalı, çekmeli müze dolaplarında saklanmaktadır. Müzenin en ağırlıklı kısmını böcekler ve herbaryum materyali oluşturmaktadır.

* Bölgenin ve ülkemizin tatlısularında ve denizlerinde yaşayan balık örnekleri çeşitli kimyasal işlemlerden geçirerek (formol→alkol) görsel malzemeye dönüştürülmüş, her tür için ayrıntılı bilgi verilmiştir.

* Aynı işlem amfibiler için de yapılmıştır. Farklı türlerden oluşan amfibi örnekleri alkollü kapları içinde ve sergi dolaplarında teşhir edilmektedir.

* Birçok zehirli yılan türünün bulunduğu sürüngen örnekleri de aynı yöntemle görsel malzemeye dönüştürülmüştür. Özellikleri, zehirleri ve korunma önlemleri konusunda bilgiler verilmiştir.

* Çeşitli fırsatlarla elde edilmiş kuş örnekleri tahnit edilerek sunulmaktadır. Kemaliye ve çevresinden 200 yakın kuş türünün (bir kısmı göçücü, transit) olduğu bilinmektedir. Bu kuş türlerine ilişkin tanıtıcı resimler ve tahnit malzemeleri önemli bir eğitim malzemesi niteliği taşımaktadır..

* Türkiye’deki yırtıcıların büyük bir kısmını barındıran yörede, memeliler önemli bir yer kaplamaktadır. Soyu tehdit altında olan ayı, kurt, vaşak, birkaç çeşit sansar, dağ keçisi, porsuk, sincap, yedi uyur, fındık faresi, yer sincabı, çok sayıda küçük memeli ve kemirici türleri yörenin fauna elemanları olarak müzede olanaklar içersinde halkın ve eğitim camiasının hizmetine sunulmuştur. Çeşitli koşullar altında elde edilmiş olan büyük ve küçük memeliler tahnit edilerek üç boyutlu sergilenmiştir. Ayrıca bu memelilerin postları ve bazılarının iskeletleri de sergilenmekte ve tanıtıcı bilgi verilemektedir.

* Kemaliye ve çevresinden teşhis edilen 1000 kadar bitkinin en az yarısı (görsel olarak birbirinden ayrılabilen), özellikle soğanlı bitkiler görsel olarak sunulmuştur. Bitkiler müze materyali olarak preslendikten sonra kartonlara yapıştırılmıştır. Bu örneklerin hepsi herbaryum örnekleri olarak özel dolaplarda bilim insanlarının ve halkın kullanımına sunulmuştur.

* Müze kapsamında sergilenen tüm materyallere ilişkin olarak hazırlanmış olan posterlerde, fotoğraflı sunumlar verilmekte olup ziyaretçilerin bilgilenmeleri sağlanmaktadır.